dagboek > overzicht
Dagboek april 2024Bekiek hele maand 
 
15 april om 09:12
 
Kollum Omrop Fryslân





Friese Befrijdingsdach

Ut is fandaach Friese Befrijdingsdach en ok in Sneek wappert de flach fan’e koepel fan’e Groate Kerk. Bij oans thús hangt de flach trouwens ok út.

Ondertussen is ut op’e kňp ou 79 jaar leden dat in Sneek De Waach in braan stond, ok de titel fan un boek over de oarlňchsjaren in Sneek. Op 15 april 1945 fonden de wechtrekkende Dútsers ut noadech om gepast ouskeid te nimmen fan Sneek. Se staken de Waach in braan. Spitech genoech is butterwaach noait herboud, mar dat tersijde.

Al dy ferhalen hew ik as naoarlňchs kyn metkregen fan hoaren en sęgen, mar nňch wel út ’e earste haan. Fan myn ouwelui, dy’t in 1938 krekt met hun krúdenierswinkel begonnen waren in’e Sneker Noarderhoek. Se maakten dy bange oarlňchsjaren met, su onofallend mogelek. Gyn heldedaden fan ut thúsfront.

Bij fersetsminsen was fan heldendom gyn sprake, fertelde meester Gerben Oppewal mij oait. En hij had recht fan praten, hij sat tegare met syn latere frou Mary op kňp en oaren in ut ferset.

Oulopen frijdachmiddach was ik in ut Fries Skeepfaart Museum, dęr wurdde ut boek ‘Vrouwen van het Friese verzet- Gevecht op vele fronten’ fan Hessel de Walle presenteard. ‘Un histoarys plak’, sprak direkteur Hester Postma fan ut museum. Ommers op ut Kleinsaan nummer 18, was in’e oarlňchsjaren letterlek ut thús fan’e fersetgroep Lever.

In ut imposante boek staan 32 levensferhalen over Friese fersetsfrouwen. Stuk foar stuk ferhalen om stil fan te wurden. Dat deden dy frouwen self trouwens ok. Se hadden ut na de befrijding op 15 april 1945 amper mear over wat der allemaal in Fryslaan gebeurd was. Goëd dat Hessel de Walle disse frouwen nou 79 jaar na dato wel indirekt an ut woard laat.

Ut groatste gefaar fan disse tiid is onferskillechheid, wechkieke en besnňrd skňrremňrry avend na avend un poadium geve om kwetsende onsin út te kramen. Habtamu de Hoop weet der ondertussen alles fan. Wie’t dęr lacherech over doët en niks fan seit is ok skuldech an rasisme en diskriminearend gedachtegoëd.

Júst fandaach is ut dé dach om dęr ekstra bij stil te staan: Frijheid is un kostber besit en dat is wat anders as stompsinnech praat ferkňndege onder ut mom fan frije meningsúting.

Dęrom draach ik fanou fandaach wear ut ut fakkel speldsje op myn jas as symboal om de fredesflam brandende te houwen.